Στις 3/4/2018 πραγματοποιήθηκε συνάντηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φωτοβολταϊκών (ΠΟΣΠΗΕΦ), με τον Υπ .ΠΕΝ κ. Σταθάκη.  Στην συνάντηση συμμετείχαν ο  αντιπρόεδρος κ. Σπύρος Μπογδάνης και ο οργανωτικός γραμματέας κ. Άρης Νίκας, ως εκπρόσωποι της ΠΟΣΠΗΕΦ. Παρόντες επίσης ο ήταν ο γ. γραμματέας ορυκτού πλούτου κ. Βεροιόπουλος και ο σύμβουλος του υπουργού κ. Τσέκερης.

Το κύριο θέμα συζήτησης ήταν η αντικατάσταση της Χρέωσης Προμηθευτών από το 2019, με βάση την Τεχνική Συμφωνία (Supplemental Memorandum of Understanding: Greece Third Review of the ESM Programme DRAFT 18 January 2018), στην οποία υπάρχει η εξής αναφορά:

« the  supplier  surcharge  will  be  reduced  by  the  forecasted  annual surplus in the RES account and a plan for its full replacement by the end of 2018 agreed, for example through the introduction of Guarantees of Origin/Green Certificates..».

Η ΠΟΣΠΗΕΦ ενημέρωσε την ηγεσία του ΥΠΕΝ ότι δεν είναι αποδεκτή αλλά ούτε ορθολογική η αντικατάσταση της Χρέωσης Προμηθευτών με την αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ ή με τη θέσπιση οποιουδήποτε άλλου Τέλους το οποίο θα επιβαρύνει τον καταναλωτή. Πλέον της επιβάρυνσης του καταναλωτή από την μη απόδοση του οφέλους των ΑΠΕ (απομείωση της ΟΤΣ) από τους Προμηθευτές, οι εν λόγω εναλλακτικές θα επιφέρουν σοβαρές συνέπειες στις ΑΠΕ. Είναι δεδομένη η αύξηση των υπερημεριών (δεδομένης της μη ύπαρξης risk management για το ΕΤΜΕΑΡ) στους παραγωγούς ΑΠΕ-ΣΗΘΥΑ, ενώ ο «χαρακτήρας» της ρύθμισης του ΕΤΜΕΑΡ όχι μόνο δεν αποπνέει καμία εμπιστοσύνη στους νέους επενδυτές αλλά λειτουργεί ως τροχοπέδη για την υλοποίηση νέων επενδύσεων στις ΑΠΕ.   

Στην ανωτέρω διάταξη της Τεχνικής Συμφωνίας γίνεται συγκεκριμένη αναφορά-παράδειγμα, στις Εγγυήσεις Προέλευσης/Πράσινα Πιστοποιητικά ως μηχανισμός αντικατάστασης της Χρέωσης Προμηθευτών. Παρόλο που αυτούσιος ο συγκεκριμένος μηχανισμός δεν μπορεί σε καμία των περιπτώσεων να αποδώσει τα προϋπολογιζόμενα έσοδα της Χρέωσης Προμηθευτών, οφείλουμε να σταθούμε στην ουσία του (επι παραδείγματι μηχανισμού). Δεδομένης της υποχρέωσης των Προμηθευτών να αποδεικνύουν το μίγμα καυσίμου που παρέχουν στον Καταναλωτή, προκύπτει ότι οι Εγγυήσεις Προέλευσης και ειδικότερα τα Πράσινα Πιστοποιητικά είναι χρέωση που αφορά τους Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Συνεπώς, στο εν λόγω κείμενο υφίσταται η συμφωνία και των Θεσμών ότι η αντικατάσταση της Χρέωσης Προμηθευτών θα πραγματοποιηθεί στην βάση ενός νέου μηχανισμού ο οποίος θα επιβληθεί στους Προμηθευτές.

Σε συνέχεια, καταθέσαμε τη θέση μας σχετικά με τα θέματα ασυμβατότητας της Χρέωσης Προμηθευτών με την λειτουργία του Market Coupling. Στο κείμενο της Τεχνικής Συμφωνίας στην παρ. ix.Target model υπάρχει η εξής αναφορά:

«.. The  authorities  will  implement  the  day  ahead,  intraday,  forward  and  balancing markets by August 2018…. to ensure that the Target model is functioning by August 2018. By August 2018, the authorities will ensure that a functional IT system is put into place for the balancing market…».

Από τo κείμενο της Τεχνικής Συμφωνίας , αποδεικνύεται ότι η Χρέωση Προμηθευτών θα συνυπήρχε με την λειτουργία του TARGET MODEL για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 4 μηνών. Θεωρούμε ότι εφόσον προέκυπτε πρόβλημα ασυμβατότητας της Χρέωσης Προμηθευτών με το TARGET MODEL, δεν θα υπήρξε η αποδοχή για την παράλληλη λειτουργία της, όπως αυτή διαφαίνεται στις προαναφερόμενες διατάξεις.

Στην βάση των ανωτέρω,  προτείναμε τον βέλτιστο τρόπο, κατά την άποψη μας, διατήρησης του υπολογισμού της απομείωσης του χονδρεμπορικού κόστους στην Day Ahead Market υπο την λειτουργεία του Market Coupling. Συνοπτικά, κατά τη σύζευξη των ημερησίων αγορών (Day-Ahead Market Coupling), o αλγόριθμος EUPHEMIA θα επιλύει την ημερήσια αγορά της Ελλάδας στη βάση των προσφορών παραγωγής και των προσφορών ζήτησης όλων των συζευγμένων αγορών (μία κοινή επίλυση όλων των αγορών), λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς των διασυνδέσεων (ΑΤCs). Τα αποτελέσματα της κοινής επίλυσης (Market Clearing Price) αφορούν ξεχωριστά κάθε περιοχή προσφορών (bidding area), αξιοποιώντας πλήρως τη δυναμικότητα των διασυνδέσεων για τη σύγκλιση των τιμών μεταξύ των περιοχών προσφορών των διασυνδεδεμένων χωρών. Κατόπιν της ολοκλήρωσης των προαναφερόμενων διαδικασιών, δεν υπάρχει κανένας περιορισμός (βάσει των υποχρεώσεων που υπαγορεύονται στον Κανονισμό 2015/1222 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) στην κάθε συζευγμένη χώρα να επιβάλλει οποιαδήποτε χρέωση μέσω κάποιου λογιστικού λογαριασμού (π.χ. λογαριασμού προσαυξήσεων) εντός της χονδρεμπορικής αγοράς της, που να υπηρετεί κάποιον κοινοτικά-αποδεκτό σκοπό.

Ως παράδειγμα θα αναφέρουμε την αγορά εξισορρόπησης ενέργειας της Πολωνίας, η οποία αναμένεται να επιβάλλει τιμή εξισορρόπησης ενέργειας ανα κόμβο, άρα κόστος για την εισαγόμενη ενέργεια η οποία χρησιμοποιεί το δίκτυο της για διαμετακόμιση κυκλικής ροής (transit – loop flows). Η συγκεκριμένη χρέωση είναι απόλυτα συμβατή με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο και δεν επηρεάζει καθόλου την επίλυση και τα αποτελέσματα της ημερήσιας αγοράς.  Στο συγκεκριμένο παράδειγμα το επιβαλλόμενο κόστος εξισορρόπησης ενέργειας αφορά-επιβαρύνει οντότητα εκτός της Πολωνίας (που είναι υπεύθυνο για την κυκλική ροή – loop flow), ενώ η Χρέωση Προμηθευτών υπολογίζεται με βάση τα πραγματικά στοιχεία της αγοράς και επιβάλλεται στους Προμηθευτές που είναι εγγεγραμμένοι στην Ελληνική χονδρεμπορική αγορά.

Επομένως, η τοπική (αποκλειστικά στην Ελλάδα) δευτερογενής επίλυση της ημερήσιας αγοράς από το Χρηματιστήριο Ενέργειας με τον αλγόριθμο επίλυσης “EUPHEMIA”, με διατήρηση της επιλυθείσας ποσότητας εισαγωγών/εξαγωγών στις διασυνδέσεις, αλλά με αφαίρεση της παραγωγής των ΑΠΕ-ΣΗΘΥΑ, δε θα έχει καμία επίδραση στη σύζευξη των ευρωπαϊκών  ημερησίων αγορών (Market Coupling).  Συνεπώς, κρίνουμε ότι και σε τεχνικό επίπεδο δεν προκύπτει θέμα ασυμβατότητας του εν λόγω μηχανισμού χρέωσης των Προμηθευτών στο TARGET MODEL. 

 Συζητήθηκε εκτενώς το θέμα σχετικά με τις απόψεις, που κατά καιρούς δημοσιεύονται, περί των εμποδίων που προκύπτουν στο «άνοιγμα» της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Χρέωση Προμηθευτών. Μας δημιουργεί έντονο προβληματισμό η αποσπασματική προσέγγιση του «ανοίγματος» της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η αδικαιολόγητη επιμονή στην Χρέωση Προμηθευτών, καθώς η εν λόγω χρέωση βαρύνει αναλογικά όλους τους Προμηθευτές. Η δεσπόζουσα εταιρεία (ΔΕΗ) κατέβαλλε 353εκατ ευρώ για το 2017 ενώ οι Εναλλακτικοί Προμηθευτές περί των 58εκατ ευρώ. Συνεπώς, το όποιο πλεονέκτημα-περιθώριο, σε μοναδιαίες τιμές χονδρεμπορικού κόστους €/mwh, υπήρξε πριν την επιβολή της Χρέωσης Προμηθευτών λόγω των ΝΟΜΕ, παρέμεινε ως είχε και κατόπιν αυτής. Επιπρόσθετα, είναι γνωστό ότι οι ποσότητες ΝΟΜΕ που έχουν διατεθεί στις δημοπρασίες έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα με αποτέλεσμα την περεταίρω μείωση της έκθεσης των Εναλλακτικών Προμηθευτών στις τιμές της ΟΤΣ. Παράλληλα, η ενδεχόμενη μείωση -35% της Χρέωσης Προμηθευτών για το 2018 σε συνάρτηση με το μειωμένο, σε αντιστοιχία με το 2017, μεσοσταθμικό κόστος της για το 1^ο τρίμηνο του 2018 (6,3€/mwh), καταδεικνύουν την έντονη βελτίωση των συνθηκών και σε αυτό το επίπεδο.

Πλέον των ανωτέρω, δεν υπάρχει καμία αναφορά εξ ΄όσων γνωρίζουμε αναφορικά με το «άνοιγμα» της αγοράς, στην βασική αιτία για την λήψη μεριδίων των Εναλλακτικών Πάροχων , η οποία δεν είναι άλλη από την επιλογή του Καταναλωτή. Είναι δεδομένο ότι η επιλογή του Καταναλωτή κρίνει εν πολλοίς το «άνοιγμα» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Οι Εναλλακτικοί Προμηθευτές έχουν να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένα εμπόδια στην συγκεκριμένα αγορά, τα οποία διαφοροποιούνται μεταξύ των καθετοποιημένων και των λοιπών Προμηθευτών. Δεν είναι βέλτιστη πρακτική, η αποσπασματική προσέγγιση, μη λαμβάνοντας υπ΄οψιν την χρόνια νοοτροπία του καταναλωτή. Η ταυτοσημία της ηλεκτρικής ενέργειας με την ΔΕΗ,  οι επιπτώσεις του ενεργειακού σκανδάλου και η διστακτικότητα του καταναλωτή, η οικονομική επίδραση των δραστηριοτήτων της ΔΕΗ σε τοπικές κοινωνίες, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην Χαμηλή Τάση και αύξηση του ρίσκου για τους Εναλλακτικούς Πάροχους κ.τ.λ. Σημαντικός ανασταλτικός παράγοντας είναι η έκπτωση 15% της ΔΕΗ σε όλους τους συνεπείς καταναλωτές. Οι πρακτικές της ΔΕΗ για την βελτίωση της εισπραξιμότητας είναι καίριας σημασίας και θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ΄ όψιν το γεγονός ότι η ρευστότητα όλης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξαρτάται από την ΔΕΗ.

 Είναι ιδιαίτερα θετικό ότι υπήρξε  ταύτιση απόψεων της ηγεσίας του ΥΠΕΝ, κατά την συζήτηση και την συνοπτική αναφορά μας στο υπομνήμα 22σελίδων το οποίο κατέθεσε η Ομοσπονδία.   

Ο Υπουργός ΠΕΝ έθεσε ξεκάθαρα την θέση της Πολιτείας σχετικά με την αντικατάσταση της Χρέωσης Προμηθευτών «.. η Κυβέρνηση δεν θα αποδεχτεί την αντικατάσταση της Χρέωσης Προμηθευτών με αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ ή οποιουδήποτε άλλου Τέλους το οποίο θα επιβαρύνει τον καταναλωτή..». Επιπλέον μας ενημέρωσε ότι η υφιστάμενη λειτουργία της Χρέωσης Προμηθευτών είναι εκτός του σχεδιασμού του ΥΠΕΝ αλλά και της γενικότερης διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς.

Στην βάση των ανωτέρω η Ομοσπονδία επαναλαμβάνει την δημοσιοποιημένη θέση της, ότι

«. Η ευρεία προσέγγιση των εν λόγω ζητημάτων δεν επιτρέπει βεβιασμένες κινήσεις και δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στο επίπεδο της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή στο «άνοιγμα» της αγοράς. Είναι υποχρέωση όλων μας να εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο των αναγκών της χώρας μας για νέες επενδύσεις και ανάπτυξη από τα οποία θα ωφεληθεί τα μέγιστα και η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Στην βάση των παραπάνω, ως Ομοσπονδία θα είμαστε αρωγοί σε πλήρως τεκμηριωμένες προτάσεις οι οποίες θα βελτιώνουν την λειτουργία νέων αγορών, θα αποδίδουν τα οφέλη στις Α.Π.Ε. από την απομείωση της Ο.Τ.Σ. διασφαλίζοντας την υγιή εικόνα του Ε.Λ.Α.Π.Ε., συμπλέοντας με τις Ευρωπαϊκές Αρχές και το πλαίσιο λειτουργίας εντός του TARGET MODEL.»